15 Ekim 2011

"After Hours" (1985)

Hangi filmleri hatırlatmıyor ki "After Hours"? En başta Hitchcock klasiği "North by Northwest/Gizli Teşkilat" (1959). Sonra Stone klasiği "U-Turn/Kaybedenler" (1997). Scorsese'nin kendi başyapıtı "Taxi Driver/Taksi Şoförü" filminin çok da belirgin olmayan ama hissedilen izleri de bu filmde mevcut. Hatta biraz zorlarsak kendisinden sonra çekilen Atıf Yılmaz'ın "Aahh Belinda"sında (1986) bile bu filmin izlerini bulabiliriz. Edward Münch'ün meşhur Scream/Çığlık tablosundan esinlenmeler olması dolayısıyla kendisinden yıllar sonra çekilecek "Scream/Çığlık" serisine ilham kaynağı olduğu da düşünülebilir. Mike Leigh'nin "Naked/Çıplak"ı (1993) vs. vs...Kısıtlı bir zaman diliminde geçen ve paranoyayla karışık klostrofobik filmleri çok severim. Üstüne bir de başarılı bir kara mizah barındırıyorsa o film tadından yenmez. "After Hours" benim bu beklentilerimi karşıladı. Scorsese'nin de facto cehennemi New York'da, bir gece yarısı, metin düzenleyicisi Paul Hackett hoş bir gece geçirmek isterken "U-Turn"deki Bobby gibi bir bahtsız bedeviye dönüşüyor. Hiç evelemeden gevelemeden direk hikayeye girerek seyirciyi ele geçiriyor "After Hours". İlk beş dakikada çekici bir kadınla tanışan Paul, Manhattan Soho'da oturan kadından bir davet alıyor ve sonrasında başına gelenler saymakla bitmez, saymamak da gerekir zaten. Bu filmin bana hatırlattığı birçok özlü söz, şarkı sözü oldu. Her canlı bir gün ölümü tadacaktır'ı sorguladım. Paul bir gün ölümü tadacaksa bu yaşadıklarını nereye koyacağız? Çanakkale Türkü'sünde geçen Ölmeden mezara koydular beni sözü aklıma geldi. Her ne kadar filmde aşk unsuru olmasa da Neşet Ertaş'ın Sevsem öldürürler, sevmesem öldüm türküsündeki çaresizliğin benzerini de Paul üzerinde hissettim. Bir de meşhur kutup ayısı hikayesi...Kara mizah alanında bir favori filmim daha oldu. Her ne kadar birçokları tarafından Scorsese filmografisinin zayıf halkalarından biri olarak kabul edilse de "After Hours" bir zeka parıltısı. "The King of Comedy/Komedi Kralı"nda (1983) da böyle olmuştu. Bu filmi izleyenlerin gizli bir teşkilata üye olduklarını düşünüyorum.