30 Temmuz 2011

"Mr. Smith Goes to Washington" (1939)


Frank Capra'nın klasiği "Mr. Smith Goes to Washington/Bay Smith Washington'a Gidiyor" Imdb Top 250'nin 101. sırasında yer alıyor. Bu yüzden izledim filmi...Tesadüf eseri senatör olan ve de çok ideal bir adam olarak sunulmayan saf, taşralı Jeff Smith'in Washington'daki politik dejenerasyonla mücadelesi anlatılıyor. "Mr. Smith" aklıma birçok Kemal Sunal filmini getirdi. "Bekçiler Kralı"ndaki "Mr. Smith" etkisi bence çok farkedilir. "İyi Aile Çocuğu", "Gol Kralı", "100 Numaralı Adam" gibi filmlerde de Kemal Sunal, politik olmasa da bir takım bozukluklarla mücadele eden dürüst, sakar, beceriksiz adam rolündeydi. Çok saygı duyulan bir film "Mr. Smith". Gücünü evrensel ve avangard olmasından alıyor. Mr. Smith'in tek başına mücadele ettiği meclis, bugün bile, herhangi bir kapitalist ülke meclisinden farksız. Doğayı ve insani değerleri hiçe sayan politikalar her yerde. Mr. Smith'in karşı çıktığı baraj projesini alın bugün Türkiye'de planlanan yüzlerce HES projesine uyarlayın, arada çok fark göremeyeceksiniz. Film, bu yüzden zamanının ötesinde ve hemen hemen her yer böyle olduğu için evrensel. Filmdeki basın eleştirisi de keskin. Her zaman güçlünün yanında yer alan basın, 1939 Amerika'sında da yandaşmış. Bugün Zaman, Star, Taraf, Bugün, Yeni Şafak, Radikal vs. gibi gazetelerin atalarını "Mr. Smith Goes to Washington" filminde görebilirsiniz. Bence de film saygıyı hak ediyor. James Stewart'ı "Rear Window/Arka Pencere"den dolayı çok severim. Hatta bir dönem stewartj@mynet gibi bir mailim bile vardı. Alfred Hitchcock "Vertigo/Ölüm Korkusu" (1958) filminin ticari başarısızlığını James Stewart'ın yaşlı görüntüsüne bağlamıştı ve bir daha kendisiyle çalışmamıştı. Bu filmde de 31 yaşındaki Stewart'ı çok toy bir halde görünce nereden nereye demekten kendimi alamadım. Toy ama her zamanki gibi rolünün hakkını sonuna kadar veren bir performansı var Stewart'ın. İsminin neden her yerde Jean Arthur'dan sonra yazıldığını anlayamadım. Oysa filme ismini verecek kadar önemli bir rol Stewart'ınki.